maandag 22 september 2008

Wat is een ritueel?

Ritueel.

1ri·tu·eel bn, bw behorend tot, volgens de godsdienstige gebruiken: ~ slachten

2ri·tu·eel het; o -elen godsdienstig gebruik: inwijdingsritueel

(na lezen van onderstaande text klopt vandale niet!)

Een ritueel is een serie handelingen die gezien worden als een gebruik en bepaald zijn door achtergrond en cultuur. Rituelen zijn uitingen van mens of dier, die in bepaalde omstandigheden herhaald worden. Deze uitingen kunnen bestaan uit enkele elementen maar ook uit een heel scala aan verschillende elementen. De elementen waaruit rituelen kunnen bestaan zijn o.a. houding, mimiek, gebaar, dans, zang, woord, klanken, schreeuwen, eten, vasten, drinken, slachten of zich verwonden.

In elk geval wordt een ritueel gekenmerkt door een herkenbaar patroon.
Rituelen lijken op vaste gewoontes. Ze hebben het echter in zich dat men meent er niet meer buiten te kunnen. Zo kan een blokje om voor het slapen gaan een vaste gewoonte zijn. Als men gaat denken dat men zonder dat blokje om niet goed zal kunnen slapen, dan wordt het een geritualiseerde gewoonte. Rituelen zijn heel belangrijk. Het vertrouwde karakter van het ritueel is van belang, zowel voor een individuele persoon, die zich erdoor op zijn/haar gemak voelt, als voor een samenleving, waarbinnen de (gedeelde) rituelen een bindmiddel tussen de personen zijn.
-verslaving. ?
-tik. ?
-dwangneurose. ? (volgens psychologie hetzelfde als ritueel).
-ritueel. ?

In elke cultuur komen rituelen voor. Vooral bij belangrijke fasen in het leven zoals geboorte de overgang naar volwassenheid, huwelijk, religieuze en sociale verbintenissen en de dood. Maar ook als een persoon een nieuwe weg wil gaan en opnieuw wil beginnen.
In zijn eenvoudigste vorm kan een ritueel een bijna onmerkbaar knikken met het hoofd zijn. Als ander uiterste kan het een dagen- en nachtenlang durende, uitputtende gebeurtenis zijn waarbij afwisselend wordt gemediteerd en gevast op het ene moment en dan weer wordt overgegaan tot het gebruik van drugs, opzwepende dansen, seksuele uitspattingen, orgieën, zelfverminking en offeren aan de goden.
Hoewel de bekendste rituelen die uit kerkdiensten zijn, is een ritueel niet per se godsdienstig. Niet-religieuze mensen kennen ook rituelen. Ook in bedrijven komen ze voor, bijvoorbeeld als iemand een jubileum heeft bereikt.
In de westerse religies kan als voorbeeld genomen worden de mis van de Rooms-Katholieke met voorgeschreven gebeden, het knielen en staan en zitten op bepaalde momenten zoals bij een huwelijk, het opheffen van een kelk, het tonen van een stuk zuurdesem brood en het drinken van wijn en eten en zegenen van dat brood.
Rituelen hebben invloed op de psyche van de mens omdat ze vaak aansluiten bij het archetype volgens Jung. In de psychologie worden bepaalde vormen van compulsief gedrag ook rituelen genoemd.

Vier hoofdvormen van archetypen volgens Jung
Het Zelf (geïndividueerd persoon);
De Schaduw (de duistere kant van het onderbewustzijn);
De Anima (vrouwelijk geestesaspect): dit is bij beide geslachten aanwezig, maar vormt voor mannen de onbewuste tegenpool;
De Animus (mannelijk geestesaspect): dit is bij bij beide geslachten aanwezig, maar vormt bij vrouwen de onbewuste tegenpool.
(archetype zijn de perfecte oervorm van een voorwerp (of de mens).

Geen opmerkingen: